Ponad 30 proc. Polaków po 65. roku życia przyjmuje co najmniej 5 leków dziennie – wynika z raportu Narodowego Funduszu Zdrowia z lutego 2020 roku. Zjawisko polipragmazji, czyli wielolekowości, pozostające poza nadzorem jest szczególnie niebezpieczne, zwłaszcza dla osób starszych, obciążonych chorobami, takimi jak: cukrzyca, nadciśnienie tętnicze czy niewydolność krążenia.
Skąd się bierze polipragmazja
Większość społeczeństw europejskich w tym także polskie, starzeje się. Z danych Narodowego Funduszu Zdrowia wynika, że w 2019 roku 17,8 proc. stanowiły osoby powyżej 65. roku życia. W związku ze zmianami demograficznymi powstało zjawisko polipragmazji, czyli wielolekowości.
„Z wiekiem rośnie liczba problemów zdrowotnych, z którymi się zmagamy. Część z nich wymaga farmakoterapii, czyli stosowania leków. Polipragmazja staje się problemem, gdy leków jest zbyt wiele, czyli kiedy ryzyko wystąpienia działań niepożądanych może przewyższać potencjalny efekt terapeutyczny. Większość badaczy przyjmuje, że z polipragmazją mamy do czynienia w przypadku jednoczesnego przyjmowania co najmniej 5 leków” – podaje Narodowy Fundusz Zdrowia.
Im więcej przyjmowanych leków, tym bardziej rośnie ryzyko pojawienia się negatywnych efektów polipragmazji. Zjawisko przejawia się poprzez niewłaściwe stosowanie się do zaleceń lekarskich oraz nieodpowiednie połączenie leków. Problem wynika w większości z pomyłek pacjentów, ale bywa także tak, że istnieje efekt rozdrobnionej opieki zdrowotnej. Poszczególni specjaliści opiekujący się chorym nie posiadają wiedzy o zaleceniach poprzednich medyków.
Jak świadomie i bezpiecznie przyjmować leki
Należy pamiętać, że do każdego leku dołączona jest ulotka, która zawiera informacje o dawkowaniu, porach, kiedy przyjmować dany lek czy możliwych interakcjach z posiłkami.
Narodowy Fundusz Zdrowia podkreśla, że leków nie wolno popijać mlekiem (ze względu na obecność wapnia), sokami (zwłaszcza sokiem grejpfrutowym, gdyż neutralizuje enzymy metabolizujące niektóre leki), kawą lub herbatą (szczególnie gorącą) oraz tym bardziej alkoholem, gdyż obniża on działanie leków, a tym bardziej antybiotyków.
„Najlepszym płynem do popicia leków jest woda niegazowana – nisko zmineralizowana, o temperaturze pokojowej lub zwykła woda przegotowana i ostudzona. Zwykle lek powinniśmy popijać ilością ok 200 ml wody (szklanka lub kubek średniej wielkości)” – wskazuje NFZ.
? Dzielić, czy nie dzielić #leki? | #polipragmazja | @mpa_mba @TLeleno
? Aby przyjąć zaleconą dawkę, niejednokrotnie lek należy podzielić. Pamiętaj jednak, że nie każdy lek można dzielić.
❓ Kiedy jest to dozwolone, a kiedy tego nie robić?
SPRAWDŹ ⤵️https://t.co/UMZzNmArID pic.twitter.com/jVw9ZQ36TW
— Narodowy Fundusz Zdrowia (@NFZ_Centrala) November 22, 2020
Bardzo często, szczególnie u osób starszych, proces leczenia wymaga przyjmowania kilku leków w tym samym czasie. Pacjenci muszą pamiętać, by przy każdej wizycie u specjalisty informować o wszystkich zażywanych lekach i [suplementach], a także o chorobach.
„Warto zadbać o to przed każdą wizytą u lekarza: spisać przyjmowane leki i suplementy, ich zalecone dawkowanie, nie omijając preparatów przyjmowanych >>na własną rękę<< (w tym środków ziołowych i roślinnych, przyjmowanych w okresie dłuższym niż 30 dni). Suplementy diety, leki dostępne bez recepty i zaordynowane przez lekarzy mogą mieć ogromny wpływ na wzajemne wchłanianie, metabolizm oraz efekt terapeutyczny” – zaznacza Narodowy Fundusz Zdrowia.
Należy pamiętać, że w razie wątpliwości można zasięgnąć porady farmaceuty.
Właściwe przechowywanie leków
Leki należy zawsze przechowywać w miejscach niedostępnych dla dzieci. Zdecydowana większość medykamentów powinna być przetrzymywana w temperaturze pokojowej, tzn. 15-25˚C. Antybiotyki w zawiesinie, krople do oczu bądź probiotyki należy przechowywać w lodówce na dolnej, bądź środkowej półce.
„Syropy i krople do oczu przechowujmy w oryginalnych kartonowych opakowaniach – zapobiega to przenikaniu promieni słonecznych, a dodatkowo na kartonie możemy zanotować datę otwarcia leku” – wskazuje NFZ.
Pamiętajmy, że przed zażyciem każdego leku, należy sprawdzić datę jego ważności.
GAZETA
Polecamy także:
Karolina Gierat/Ostrzegamy.online