Nabycie spadku następuje z chwilą śmierci spadkodawcy. Dziedziczący ma 6 miesięcy na podjęcie decyzji o przyjęciu oraz sposobie przyjęcia bądź odrzuceniu spadku. Każde zachowanie pociąga za sobą inne konsekwencje w zakresie odpowiedzialności spadkobiercy za długi spadkowe.
Po dowiedzeniu się o powołaniu do spadku można złożyć oświadczenie o przyjęciu prostym spadku, o przyjęciu z dobrodziejstwem inwentarza lub o odrzuceniu spadku. Można także nie składać żadnego oświadczenia, wtedy nabycie spadku ma charakter tymczasowy. Do momentu przyjęcia spadek stanowi odrębną masę majątkową, a spadkobierca odpowiada za długi spadkowe tylko do wysokości spadku.
Proste przyjęcie spadku
Proste przyjęcie spadku następuje, gdy spadkobierca przyjmuje spadek bez żadnych ograniczeń, także bez ograniczenia długów spadkowych. Oznacza to, że spadkobierca odpowiada całym swoim majątkiem za wszystkie długi. Jeżeli zobowiązania zmarłego przekraczają wartość otrzymanego majątku, wówczas spadkobierca musi je spłacić.
Przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza
Przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza oznacza, że spadkobierca odpowiada za długi zmarłego tylko do wysokości otrzymanego po nim majątku. Po złożeniu oświadczenia o przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza, należy sporządzić spis inwentarza, który powstaje na wniosek tego, kto udowodni, że jest spadkobiercą. Spis sporządza komornik. Alternatywnie spadkobierca może złożyć przed sądem lub notariuszem prywatny wykaz inwentarza. W dokumencie należy ujawnić przedmioty, które należą do spadku, a także przedmioty zapisów windykacyjnych z podaniem ich wartości oraz wysokość długów spadkowych. Wartości zapisów i wysokość długów należy podać z chwili otwarcia spadku. Wykaz sporządza się według ustalonego wzoru, który określa [rozporządzenie] Ministra Sprawiedliwości.
Po przedłożeniu spisu lub wykazu, spadkobierca spłaca długi zgodnie z dokumentem. Odpowiedzialność za długi ogranicza się do stanu czynnego spadku ustalonego w spisie bądź wykazie, czyli wysokości aktywów. Zasada ta nie obowiązuje, jeżeli spadkodawca podstępnie pominął w wykazie lub nie podał do spisu przedmiotów należących do spadku albo podstępnie uwzględnił nieistniejące długi.
Odrzucenie spadku
W przypadku złożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku, spadkobierca traktowany jest tak, jakby nie dożył otwarcia spadku. Wtedy niechciany udział podlega dziedziczeniu ustawowemu. [czytaj więcej] Co ważne, oświadczenie o odrzuceniu spadku można złożyć tylko po śmierci spadkodawcy.
Za życia krewnych – przyszłych spadkodawców, majątku po nich można się zrzec poprzez zawarcie umowy w formie aktu notarialnego. Skutkiem zawarcia u notariusza takiej umowy jest wyłączenie od dziedziczenia spadkobiercy ustawowego oraz jego zstępnych (na przykład dzieci). Warto zwrócić uwagę, że zrzeczenie się dziedziczenia następuje w formie umowy, jednostronne oświadczenie nie ma znaczenia prawnego.
Klaudia Nowakowska/Ostrzegamy.online