Seniorzy najliczniejszą grupą ofiar wypadków drogowych

Seniorzy są najczęstszymi ofiarami wypadków drogowych oraz jednymi z ich najczęstszych sprawców. Wśród przyczyn wypadków, które powodują kierowcy powyżej 60 roku życia, jest nieudzielenie pierwszeństwa przejazdu czy niedostosowanie prędkości do panujących warunków na drodze.

Z danych policji z 2018 r. wynika, że wśród ofiar wypadków drogowych z udziałem pieszych najliczniejszą grupę stanowiły osoby powyżej 60 roku życia – 2 867. W tym samym czasie seniorzy byli sprawcami 4 537 wypadków, w których śmierć poniosło 417 osób.

Senior to osoba, która przekroczyła 60 rok życia. W tej grupie wyróżnia się zarówno kierowców zawodowych, jak zwykłych uczestników, którzy mają wieloletnie doświadczenie.

Podkomisarz Anna Kamola z Komendy Wojewódzkiej Policji w Lublinie zwraca uwagę, że seniorzy są grupą niejednorodną. Różnią się oni wiekiem, stanem zdrowia czy poziomem aktywności fizycznej.

– Osoby starsze mają mniej fizycznych i psychicznych możliwości, aby radzić sobie w warunkach nasilonego ruchu. Ich zachowanie na jezdni charakteryzuje często niepewność i występowanie reakcji lękowych, niekiedy nawet przeradzających się w agresję – wyjaśnia portalowi Ostrzegamy.online podkom. Anna Kamola.

 

Statystyki

Komenda Główna Policji podaje, że w 2018 r. w wypadkach drogowych poszkodowanych zostało 40 221 osób, w tym śmierć poniosły 2 862 osoby. Do wypadków śmiertelnych najczęściej dochodziło poza obszarem zabudowanym.

Z danych z 2018 roku wynika, że piesi stanowili prawie 20 proc. wszystkich pokrzywdzonych w wypadkach drogowych. Należy pamiętać, „iż na styku pojazd-pieszy ten ostatni jest narażony na znacznie większe, niż kierujący, niebezpieczeństwo”.

„Najliczniejszą grupę zabitych – 949 osób (33,2 proc. ogółu) – stanowiły osoby (…) powyżej 60 lat, natomiast ranni – 10 446 osób (28 proc. ogółu) – to osoby w grupie wiekowej 25-39 lat” – podaje w raporcie rocznym z 2018 r. Biuro Ruchu Drogowego Komendy Głównej Policji.

Ofiary wypadków drogowych według wieku:

 

Jak podaje KGP, 40 proc. wszystkich ofiar wypadków drogowych w Polsce dotyczy tzw. „niechronionych” uczestników ruchu drogowego. Na te osoby należy zwracać szczególną uwagę, ponieważ nie chroni ich karoseria samochodu, poduszki powietrzne czy pasy bezpieczeństwa.

W 2018 r. było 7 548 wypadków z udziałem osób pieszych, tj. prawie 24 proc. ogółu, w których zginęło 803 pieszych, czyli ponad 28 procent wszystkich osób.

Należy zwrócić uwagę, że w minionym roku wśród ofiar wypadków drogowych – z udziałem pieszych – najwięcej było osób powyżej 60 roku życia – 2 867. KGP podaje, że 414 uczestników zdarzeń poniosło śmierć.

Ofiary wypadków z udziałem pieszych według wieku:

 

Jedną z najważniejszych przyczyn wypadków drogowych z udziałem pieszych jest zdarzenie określane jako „najechanie na pieszego”. Inne sytuacje to np. wjechanie pojazdu na chodnik czy w wiatę przystanku autobusowego, ale także uderzenie w słup, który poszkodował pieszego seniora.

Z danych na dzień 30.06.2018 r. wynika, że osoby powyżej 60 roku życia w 2018 r. byli sprawcami 4 537 wypadków, w których śmierć poniosło 417 osób, a ponad 5 tys. zostało rannych. Przyczynami wypadków, które spowodowali kierowcy powyżej 60 roku życia, było przede wszystkim nieudzielenie pierwszeństwa przejazdu czy niedostosowanie prędkości do panujących warunków na drodze.

„Przyczyny mogą być związane z wiekiem, ze stanem zdrowia, wydłużonym czasem reakcji, słabszym wzrokiem, złą oceną odległości” – wyjaśniał na posiedzeniu Komisji Polityki Senioralnej w 2016 r. sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Jarosław Zieliński.

Sprawcy wypadków kierujący pojazdami silnikowymi według wieku:

 

Osoby powyżej 60 roku życia są najliczniejszą grupą sprawców wypadków rowerowych.

„Rowerzyści powyżej 60 roku życia byli sprawcami 442 wypadków (25,8 proc. ogółu wypadków spowodowanych przez rowerzystów), zginęło w nich 75 osób (56,8 proc.), a 377 zostało rannych (23 proc.). W co szóstym takim wypadku zginął rowerzysta” – podaje Komenda Główna Policji w raporcie z 2018 r.

Sprawcy wypadków (rowerzyści) według wieku:

 

Przy przyczynach wypadków z winy pieszych trzeba mieć na uwadze wypadki z powodu: leżenia, siedzenia, klęczenia czy stania na jezdni – są to skutki najtragiczniejszych wypadków. KGP zaznacza, że w co drugim takim wypadku zginął człowiek.

„Najwięcej wypadków, bo 561 (26,5 proc. ogółu wypadków z winy pieszych) oraz najwięcej ofiar śmiertelnych, bo 150 (tj. 43,1 proc. ogółu zabitych w wypadkach z winy pieszych) spowodowali piesi w wieku powyżej 60 lat” – podaje raport z 2018 r.

Sprawcy wypadków (piesi) według wieku:

 

Osoby starsze, jako uczestnicy ruchu drogowego

Seniorzy będąc uczestnikami ruchu drogowego wolniej przystosowują się do panujących warunków na drodze. Często zdarza się, że popełniają błędy oceniając sytuację, np. odległość pojazdu. Osobom starszym trudno pogodzić się z obniżeniem swojej sprawności. Więcej czasu zajmuje im przejście przez jezdnię, czy wykonywanie manewrów kierując rowerem bądź samochodem, dlatego inni uczestnicy ruchu drogowego powinni być względem nich cierpliwi i wyrozumiali.

 „Używanie klaksonu w celu pogonienia seniora wywoła niepotrzebny stres i nie wpłynie pozytywnie na szybkość reakcji z jego strony” – przekonuje w rozmowie z portalem Ostrzegamy.online sierż. sztab. Marta Wnuk, asystent Wydziału Prewencji Komendy Powiatowej Policji w Zawierciu.

Seniorzy stanowią dużą grupę pieszych uczestników ruchu drogowego, ale także niemałą część rowerzystów oraz kierowców samochodów. Policja przestrzega, iż wypadek dla starszej osoby jest szczególnie niebezpieczny.

– Leczenie obrażeń u seniorów to długotrwały proces, a odzyskanie pełnej sprawności często jest zupełnie niemożliwe – zaznacza podkom. Anna Kamola.

Bardzo ważne jest zwracanie uwagi seniorom na przestrzeganie przepisów drogowych oraz zachowanie ostrożności na drodze.

Główny specjalista Wydziału Nadzoru Ruchu Drogowego KGP Mirosława Świdzińska w rozmowie z portalem Ostrzegamy.online wyróżnia trzy główne błędy popełniane przez pieszych seniorów:

• nieostrożne wejście na jezdnię przed jadącym pojazdem;
• przechodzenie na drugą stronę jezdni w miejscach niedozwolonych;
• wejście na jezdnię na czerwonym świetle.

Komenda Główna Policji podaje, iż z dostępnych badań wynika, że osoby starsze nie uświadamiają sobie zagrożeń wynikających z ich wieku i wiążącej się z nim niepełnosprawności.

„Nie mają zamiaru rezygnować ze swoich przyzwyczajeń, np. przechodzenia przez ulicę w ryzykownym miejscu” – podkreśla Mirosława Świdzińska.

 

Zasady zachowania na drodze

Podinspektor Radosław Kobryś, radca Wydziału Opiniodawczo-Analitycznego Biura Ruchu Drogowego Komendy Głównej Policji, w rozmowie z portalem Ostrzegamy.online przypomina art. 3 pkt. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o Ruchu Drogowym.

 

Funkcjonariusze policji zwracają uwagę, że każdy uczestnik ruchu drogowego bez względu na wiek i sposób przemieszczania się (pieszo czy pojazdem) musi zadbać o dobrą widoczność drogi oraz siebie samego (pamiętając o odblaskach), mając na uwadze także innych. W przypadku kierowania pojazdem, każdy zobowiązany jest pamiętać o dostosowaniu prędkości do warunków ruchu, których składową, oprócz pogody i natężenia ruchu jest stan psychomotoryczny kierowcy.

Istotna jest postawa tolerancji u kierowców oraz uwrażliwienie na problemy i trudności, z jakimi borykają się starsi uczestnicy ruchu drogowego. Jeśli widzimy seniora wolno przechodzącego przez jezdnię, należy pamiętać, że każdy kierowca powinien cierpliwie poczekać.

– Bardzo ważne jest stosowanie przez kierujących zasady szczególnej ostrożności, gdy starsza osoba w sposób widoczny nie radzi sobie w ruchu drogowym – wolno chodzi, nie rozgląda się lub też wkracza na jezdnię poza przejściem czy też porusza się po jezdni niewłaściwą stroną drogi – wskazuje podkom. Anna Kamola z Lublina.

 

Bezpieczeństwo wśród seniorów

Funkcjonariusze policji bardzo często uświadamiają seniorów o zagrożeniach na drodze podczas prowadzonych w tym zakresie akcji, m.in. na warsztatach, wykładach na uniwersytetach trzeciego wieku czy rozdając seniorom elementy odblaskowe.

Ministerstwo Infrastruktury, Krajowa Rada Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego oraz Policja (jako Partner) organizują też spotkania z osobami starszymi w ramach ogólnopolskiej akcji informacyjno-edukacyjnej  pt. „Senior na drodze – pamiętaj o bezpieczeństwie”. Sekretarz Krajowej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego Konrad Romik zaznacza, że kompleksowe działania skierowane do osób po 60 roku życia realizowane są od 2016 roku, natomiast w tym roku spotkania z seniorami odbywają się w 94 powiatach na terenie całej Polski. [czytaj więcej]

Planowane działania dotyczą Warsztatów Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego oraz zapewnienia uczestnikom dostępu do skorzystania z bezpłatnego serwisu rowerowego. W trakcie spotkania seniorzy mają możliwość sprawdzenia swojego wzroku i sprawności psychofizycznej na specjalnie przygotowanym stanowisku.

„Podczas warsztatów poruszane są m.in. takie tematy: jak zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa prawidłowo poruszać się po drodze, jak i kiedy stosować elementy odblaskowe po zmroku, jak sprawność psychofizyczna – która z wiekiem jest coraz słabsza – ma wpływ na percepcję i możliwość kierowania pojazdem” – wyjaśnia Konrad Romik portalowi Ostrzegamy.online.

Policja zaznacza, że celem akcji jest przypominanie kierowcom, rowerzystom oraz pieszym, jak prawidłowo i bezpiecznie poruszać się po drodze, jak używać elementów odblaskowych i dlaczego widoczność na drodze jest tak ważna. [zobacz więcej]

W 2018 r. marszałek województwa śląskiego Wojciech Saługa rozpoczął akcję pt. „Srebrny listek”, która nawiązuje do popularnych wśród młodych kierowców znaczków z zielonym listkiem przyklejanym do szyby samochodu. Jest to kolejna inicjatywa związana z realizowanym przez województwo śląskie programem „Śląskie dla seniora”. [więcej]

– Urząd marszałkowski zachęca do tego, by wyposażać starszych kierowców w srebrne listki. Kierowca, który jedzie z tyłu, widzi, że np. ktoś, kto ma srebrny listek wolniej reaguje, potrzebuje więcej czasu na zastanowienie. Widząc srebrny listek na szybie samochodu należy być bardziej wyrozumiałym dla takich osób – tłumaczy podkom. Tomasz Bratek z Wydziału Ruchu Drogowego Komendy Wojewódzkiej Policji w Katowicach.

Sierżant sztab. Marta Wnuk z Wydziału Prewencji zaznacza, że z tematem bezpieczeństwa seniorów na drogach powinni być zaznajomieni wszyscy.

„Dobrym pomysłem byłoby poruszanie tematu kultury na drodze już na etapie kursów na prawo jazdy, a także na spotkaniach z uczniami szkół ponadpodstawowych, którzy będą starać się o takie uprawnienia” – podsumowuje sierż. sztab. Marta Wnuk.

 

 

Karolina Gierat/Ostrzegamy.online