Przedłużające się obostrzenia związane z koronawirusem i przymusowa izolacja są uciążliwe nie tylko dla dorosłych, ale również dla dzieci, choć czasami trudno im to okazać. Z tego powodu w czasie epidemii rodzice powinni w sposób szczególny wspierać najmłodszych w przeżywaniu negatywnych uczuć.
Ze względu na przedłużenie restrykcji wynikających z epidemii SARS-CoV-2 żłobki, przedszkola i szkoły nadal pozostają zamknięte przynajmniej do 26 kwietnia. Minister rodziny, pracy i polityki społecznej Marlena Maląg podkreśla, że czas ten może zostać wydłużony. Obowiązują także ograniczenia w zakresie przemieszczania się i przebywania w miejscach publicznych. Oznacza to, że najmłodsi Polacy w okresie narodowej kwarantanny muszą pozostawać w domach.
W rozmowie z portalem Ostrzegamy.online psychoterapeuta dzieci, młodzieży i dorosłych z Centrum Zdrowia i Psychoterapii w Warszawie Aneta Janowska tłumaczy, że „dzieci podczas dłuższego przebywania w domu mogą przeżywać dużo frustracji z powodu niemożności realizowania ich potrzeb”.
„Sytuacja pandemii spowodowała, że nasze dzieci utraciły strukturę dnia codziennego w postaci planu lekcji, przerw, rytmu uczenia się i odpoczywania, dlatego pomimo początkowej radości z powodu niechodzenia do szkoły, mogą się czuć zagubione i niepewne” – wyjaśnia psychoterapeutka.
Istotną pomocą może być wspólne przedyskutowanie i ułożenie planu dnia. Jak wskazuje Aneta Janowska harmonogram wniesie w życie dzieci niezbędny element przewidywalności i regularności. Nauczy je organizować czas, ułatwi skupienie się na tym, co ważne. Pomoże również zredukować lęk i napięcie emocjonalne generowane przez aktualną sytuację w domu i w kraju. Należy jednak pamiętać, że nuda także jest potrzebna i stanowi niezbędny element rozwoju dziecka. Bezczynność i brak zajęć mają wyzwolić energię i zasoby intelektualne dziecka w celu zwiększania jego kreatywności.
W jaki sposób wspólnie spędzać czas?
Wbrew pozorom okres pandemii może być czasem pozytywnie wyjątkowym. Jest to okazja do wspólnego poznawania się członków rodziny, bycia razem, solidarnego zmagania się z problemami, a także poznawania wzajemnych potrzeb i oczekiwań. Nasza rozmówczyni przedstawia sposoby na kreatywne spędzanie tego czasu w gronie najbliższych:
- organizowanie rodzinnych wieczorków telewizyjnych, teatrzyków, konkursów i pokazów mody,
- przygotowywanie i spożywanie wspólnych posiłków,
- trenowanie układów choreograficznych, podejmowanie wspólnej gimnastyki,
- tworzenie rodzinnych anegdot, dowcipów, historyjek i zapisywanie ich w postaci komiksów,
- stworzenie rodzinnego poradnika zawierającego kreatywne pomysły dotyczące organizowania czasu, radzenia sobie z trudnościami i emocjami,
- wspólne układanie wierszyków, opowiadań, piosenek, zagadek, tworzenie gier planszowych,
- majsterkowanie, najlepiej z wykorzystaniem dostępnych w domu materiałów, z których mogą powstawać: lalki szmaciane, „domki dla wojownika”, strój dla rycerza, tarcza lub labirynt z zasadzkami,
- tworzenie „rodzinnego pamiętnika”, a potem wspólne ozdabianie go rysunkami, naklejkami.
Innym ciekawym sposobem na spędzanie czasu jest skorzystanie z Grarantanny, platformy internetowej stworzonej przez Ministerstwo Cyfryzacji. Strona oferuje szeroką gamę aktywności sieciowych dla młodzieży. Więcej na ten temat można znaleźć [tutaj].
Jak pomóc dziecku przeżywającemu trudne emocje?
Okres przymusowego przebywania w domu uniemożliwia dzieciom realizowanie ich potrzeb takich jak ruch na świeżym powietrzu, kontakty z rówieśnikami, poczucie swobody i wolności. Psychoterapeutka Aneta Janowska podkreśla, że dobrym sposobem pomocy dziecku, które przeżywa trudności, jest nazywanie jego uczuć. Warto kierować do dziecka zwroty typu:
- „Wystraszyłeś się”
- „Smutno ci, że Marysia nie przyszła do ciebie”
- „Wygląda na to, że czujesz się rozczarowany”
„Empatyczne nazywanie tego, co dziecko przeżywa pozwala mu zrozumieć, co się z nim dzieje i z czego te stany wynikają. W przyszłości dziecko będzie potrafiło powiązać sytuację z tym, co czuje, co przełoży się na lepsze rozumienie” – wskazuje ekspertka.
Aneta Janowska zaznacza, że ważnym elementem służącym zachowaniu dobrej kondycji psychicznej dziecka jest zapewnienie ruchu w postaci ćwiczeń w mieszkaniu bądź – jeśli zezwala na to prawo – krótkiego spaceru z opiekunem, przy zachowaniu wszelkich środków ostrożności.
Pomoc dla rodziców
W sieci możemy znaleźć materiały będące wsparciem dla dzieci i rodziców w czasie epidemii. Wiele ciekawych porad, zabaw i książek dla dzieci jest dostępnych do pobrania [tutaj].
W sieci można znaleźć również propozycje zabaw dla poszczególnych grup w wiekowych:
- dla dzieci w wieku niemowlęcym
- dla dzieci w wieku przedszkolnym
- dla dzieci z klas 1 – 4 szkoły podstawowej
- dla dzieci z klas 5 – 8 szkoły podstawowej
Agnieszka Wiśniewska/Ostrzegamy.online