Oprócz wykonywania standardowych obowiązków policjanta, dzielnicowy stara się m.in. rozwiązywać konflikty rodzinne i sąsiedzkie. Pomaga ofiarom przestępstw oraz realizuje zadania z zakresu profilaktyki społecznej.
Każdy dzielnicowy posiada swój „rejon służbowy”, których w Polsce wyodrębniono ponad 8 tysięcy. Odpowiedzialny jest nie tylko za kontakty z ludźmi w miejscu zamieszkania, ale także w szkole, miejscu pracy czy wypoczynku. W wykonywaniu tych obowiązków od czerwca 2016 roku pomaga program Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji „Dzielnicowy bliżej nas”.
Jak tłumaczy nam mł. asp. Wojciech Chrostowski z Zespołu Komunikacji Społecznej Komendy Miejskiej Policji w Toruniu, jest to program o szerokim spektrum celów. Działa na wielu obszarach, począwszy od doboru właściwych ludzi. Zbudowanie jasnej i przejrzystej ścieżki rozwoju dzielnicowego ma służyć zatrzymaniu funkcjonariuszy na stanowisku. Wszystko po to, by ci, którzy dysponują największym doświadczeniem, dalej pracowali na rzecz bezpieczeństwa lokalnych społeczności. „Dzielnicowy bliżej nas” to również szkolenia czy dostarczanie funkcjonariuszom narzędzi niezbędnych do komunikacji ze społeczeństwem, takich jak telefony i internet.
Jeszcze w 2016 roku, przed wprowadzeniem programu MSWiA „Dzielnicowy bliżej nas”, 83 proc. mieszkańców Polski nie znało osobiście swojego dzielnicowego, a 55 proc. w ogóle nie wiedziało, kto pełni u nich tę funkcję (badanie Najwyższej Izby Kontroli wykonane na próbie 1002 osób z kwietnia 2016 roku). Odkąd funkcjonuje program można mówić o pozytywnych zmianach, choćby w kwestii postrzegania policji przez społeczeństwo.
Tegoroczne badanie CBOS „Oceny działalności instytucji publicznych” (zrealizowane na 1000-osobowej grupie dorosłych Polaków) pokazuje, że policja jest drugą po wojsku najwyżej notowaną instytucją publiczną w Polsce; 75 proc. ankietowanych dobrze ocenia jej działania. W rozdziale dotyczącym oceny działalności policji ośrodek przyznaje, że to jeden z rekordowych rezultatów tej formacji w historii badań. Mł. asp. Wojciech Chrostowski uważa, że „to właśnie zbudowanie takiego zaufania pomiędzy społeczeństwem a policją można uznać za wymierny efekt programu”.
Zadania dzielnicowego
Jak można przeczytać na [stronie] projektu „Dzielnicowy bliżej nas”, dzielnicowy w ramach swoich obowiązków prowadzi rozpoznanie na przydzielonym rejonie, zapewniając bezpieczeństwo i strzegąc porządku publicznego. Ponadto realizuje zadania z zakresu profilaktyki społecznej, np. przeciwdziałania przemocy w rodzinie. Jednocześnie ściga sprawców przestępstw i wykroczeń, czyli kontroluje przestrzeganie prawa krajowego oraz przepisów prawa miejscowego.
Policjanci obowiązkowo odbywają specjalistyczne kursy, m.in. z zakresu umiejętności miękkich, czyli zdolności budowania relacji z ludźmi, słuchania. To również kursy związane z rozpoznawaniem różnego rodzaju patologii, np. uzależnień od alkoholu czy narkotyków.
Dzięki dzielnicowemu nie każdy konflikt musi kończyć się w sądzie czy prokuraturze. Jest on często pierwszym mediatorem, któremu udaje się załagodzić spory – czy to wewnątrz rodziny, czy pomiędzy sąsiadami. Obywatele zwracają się też do dzielnicowych z pytaniami dotyczącymi prawa.
Dzielnicowy udziela pomocy ofiarom przestępstw, np. ofiarom przemocy w rodzinie. Pomaga także w rozwiązywaniu problemów o podłożu patologicznym, jak alkoholizm czy narkomania, a zwłaszcza związanych z nieletnimi szczególnie zagrożonymi demoralizacją. Udziela rad odnośnie tego, jak zabezpieczyć się przed przestępstwem. Każdy dzielnicowy prowadzi rozpoznanie swojego rejonu służbowego. Stara się zapobiegać oraz zwalczać zagrożenia i patologie. Na podstawie własnych obserwacji, rozmów z mieszkańcami, informacji, które otrzymuje, robione są analizy, z kolei na ich podstawie – programy poprawy bezpieczeństwa.
Dzielnicowi nie wyróżniają się pod względem umundurowania od innych policjantów. Ich służba nazywana jest „obchodem” i zazwyczaj jest pełniona na pieszo. Mogą też robić obchód wspólnie z dzielnicowym
z sąsiedniego rejonu czy wykorzystywać samochód. Każdy dzielnicowy ma służbowy telefon komórkowy z numerem przypisanym do rejonu służbowego. W sytuacji zmian personalnych na stanowisku, nie zmienia się numer kontaktowy, podobnie jak adres e-mail. Dzielnicowi nie pełnią służby całodobowo, dlatego w nagłych przypadkach należy korzystać z numerów alarmowych 112 lub 997.
Czym powinien charakteryzować się kandydat na dzielnicowego opowiada nasz rozmówca mł. asp. Wojciech Chrostowski.
– Cechy dobrego dzielnicowego to przede wszystkim umiejętność nawiązywania kontaktów, otwartość na problemy drugiego człowieka, empatia. To również zdolność rozpoznania wszelkiego rodzaju patologii społecznych, współpracy z organizacjami społecznymi. Musimy mieć świadomość, że każdy dzielnicowy współpracuje z organizacjami społecznymi, np. z MOPS-em czy w przypadku wsi z GOPS-em, wszelkimi organizacjami, które udzielają pomocy osobom uzależnionym, z przedstawicielami samorządu oraz lokalnych organizacji. To także techniczne umiejętności, które każdy dzielnicowy powinien mieć, czyli obsługa komputera. Oczywiście liczy się również wysoka sprawność fizyczna – zaznacza mł. asp. Wojciech Chrostowski z toruńskiej policji.
Dzielnicowy w telefonie
Darmowa [aplikacja] „Moja komenda” uruchomiona przez MSWiA, pozwala na odnalezienie każdego dzielnicowego w Polsce. Wystarczy wpisać własny adres, a aplikacja wskaże nam dzielnicowego właściwego dla naszego rejonu oraz miejsce, w którym służy. Po udostępnieniu danych o lokalizacji w telefonie, pokaże drogę do najbliższego komisariatu. Dzielnicowych możemy również wyszukiwać po nazwisku. Aplikacja połączy nas z dyżurnymi policjantami z wybranej jednostki. „Moja komenda” dostępna jest na telefony z androidem i iOS-em.
W polskiej policji pełni obecnie służbę 7,7 tys. dzielnicowych (około 8 proc. stanu osobowego formacji). 91 proc. osób, które znają swojego dzielnicowego, ponownie zwróciłoby się do niego o pomoc.
Marcin Loch/Ostrzegamy.online