Trwa sezon narciarski i snowboardowy. Należy pamiętać, by na stokach zachować ostrożność, rozsądek i mieć na uwadze bezpieczeństwo nie tylko swoje, ale i innych.
Podczas ferii zimowych 2017/2018 tylko na podtatrzańskich stokach narciarskich Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe odnotowało 1495 wypadków. Górskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe za główne przyczyny wypadków i kontuzji na stokach narciarskich uznaje zbyt dużą szybkość jazdy, nieodpowiednią kondycję fizyczną oraz zmęczenie.
Dekalog Międzynarodowej Federacji Narciarskiej
GOPR, w celu poprawy bezpieczeństwa, wskazuje na „Dekalog” Międzynarodowej Federacji Narciarskiej (FIS) prezentujący najważniejsze zasady obowiązujące na stokach:
- Należy mieć na uwadze inne osoby na stokach;
- Narciarz powinien zjeżdżać z prędkością dostosowaną do własnych umiejętności, rodzaju trasy i pogody;
- Trzeba wybrać taki tor jazdy, by uniknąć możliwości zderzenia;
- Podczas wykonywania manewru wyprzedzania, należy być ostrożnym i mieć na uwadze bezpieczeństwo innych;
- Narciarz przystępujący do zjazdu na trasie, powinien sprawdzić, patrząc w górę i w dół, czy nie spowoduje niebezpieczeństwa podczas jazdy;
- Tylko w czasie absolutnej konieczności uczestnicy stoków narciarskich mogą zatrzymać się podczas zjazdu, zwłaszcza w miejscach zawężeń i ograniczonej widoczności;
- Narciarz może podchodzić tylko poboczem trasy;
- Każdy narciarz musi zastosować się do znaków ustawionych na trasach narciarskich;
- W razie wypadku na stoku, każdy, kto znajdzie się w pobliżu, powinien udzielić pierwszej pomocy poszkodowanemu;
- Osoba będąca uczestnikiem bądź świadkiem wypadku, zobowiązana jest podać swoje dane. [więcej informacji]
O czym pamiętać i jak przygotować się do jazdy na nartach
Lekarz Narcyz Sadłoń, prezes Instytutu Zdrowego Leczenia, specjalista rehabilitacji medycznej, alpinista, taternik i narciarz, w rozmowie z portalem Ostrzegamy.online zwraca uwagę, że wyjście na narty i na stok nie zwalnia nas z myślenia, zdrowego rozsądku i dobrego przygotowania. Trzeba zadbać o odpowiednio dobrany ubiór, dopasowany sprzęt oraz dobry stan zdrowia i kondycję fizyczną.
– Kwestia przygotowania ubioru nie jest obojętna. Jeżeli będzie nam zimno, będziemy nieprzygotowani do jazdy na stoku, to nie będziemy zwracali uwagi na otoczenie. Nasza percepcja będzie zaburzona. Stosowanie podstawowych zasad ubioru stwarza warunki bezpieczeństwa przed zachorowaniem, ale również poprawia komfort poruszania się. Jeśli jesteśmy zbyt cienko ubrani – marzniemy. A kiedy zjeżdżamy, nie mamy komfortu i nie zwracamy uwagi na otoczenie, tylko cały czas skupiamy się na miejscu docelowym. Źle dopasowane obuwie i strój także stwarzają dyskomfort i mogą w podobny sposób ograniczać podstawowe zasady bezpieczeństwa – wyjaśnia nasz rozmówca.
Z kolei zespół prasowy Ministerstwa Sportu i Turystyki przypomina, że „od 2010 r. obowiązują przepisy prawne, które obligują dzieci i młodzież do 15 roku życia, jeżdżącą na nartach i snowboardzie, do noszenia kasku”.
„Należy jednak pamiętać, iż wszystkie osoby korzystające z tej formy turystyki, dla swojego bezpieczeństwa powinny nosić kask, gdyż może on uratować zdrowie lub życie. Do wyjazdu na narty należy przygotować się kondycyjnie. Pozwoli to nie tylko na spędzenie często kilku godzin na stoku, ale również może uchronić nas przed kontuzjami i nieprzyjemnymi zakwasami. Ponadto ważne jest, by uczyć się pod okiem doświadczonych instruktorów narciarstwa i korzystać z odpowiednio dobranego sprzętu sportowego” – tłumaczy portalowi Ostrzegamy.online zespół prasowy MSiT.
Lekarz Narcyz Sadłoń zaznacza, że będąc na stoku narciarskim należy mieć na uwadze bezpieczeństwo nie tylko swoje, ale także innych.
– Osoby dorosłe muszą pamiętać, że jazda na nartach jest aktywnością, która stanowi atrakcję, ale może stanowić także zagrożenie dla nich samych i dla innych użytkowników stoków narciarskich. Spożywanie alkoholu i jazda na nartach są sobie wrogie i jest to absolutnie niedozwolone – podkreśla.
Specjalista rehabilitacji medycznej wskazuje, że „nie należy przekraczać prędkości, która jest bezpieczna”. A jest to taka prędkość, przy której można się zawsze bezpiecznie zatrzymać, nawet w trudnych warunkach.
Rodzaje tras narciarskich
Karkonoska grupa GOPR wskazuje, że podstawowym warunkiem bezpiecznej jazdy jest dobranie trudności trasy do stopnia zaawansowania naszej jazdy na nartach.
„W większości krajów obowiązuje czterostopniowy podział tras według trudności, oznaczony dla ułatwienia różnymi kolorami. W ten sposób na podstawie mapek i schematów możemy bez problemów wybrać odpowiedni dla siebie stok” – informuje GOPR w poradniku opublikowanym przez Komitet Prawniczy FIS.
Trasy zielone – na tak oznakowane trasy może wybrać się każdy. Zielone stoki mają bardzo niewielkie nachylenia i w praktyce niemożliwe jest osiągnięcie dużej szybkości. Trasy te przystosowane są dla dzieci oraz osób początkujących. Wybierając takie miejsce do jazdy na nartach, możemy być pewni, że nie spotkamy tam brawurowo i szybko jeżdżących narciarzy, którzy sprawiają największe zagrożenie na stokach. Trasy zielone są najłatwiejsze.
Trasy niebieskie – są to bardzo popularne i najbardziej uczęszczane trasy. Mogą na nich jeździć wszyscy narciarze. Początkujący będą zadowoleni, że nie jest to zielony stok, ale nadal dla nich bezpieczny. Niebieskie trasy są bezpieczne także dla dzieci, które powinny być pod stałym nadzorem osób dorosłych. Narciarze, którzy jeżdżą na poziomie zaawansowanym, mogą mieć pewność, że także odnajdą się na tym stoku.
Trasy czerwone – stoki te są dla zaawansowanych narciarzy i snowboardzistów. Do jazdy na nartach na trasach czerwonych trzeba podejść z ostrożnością. Należy zwracać uwagę, by mieć w zasięgu wzroku odcinek trasy, po którym chcemy szusować. W każdej chwili powinniśmy mieć możliwość zredukowania prędkości jazdy, by nie narażać siebie i innych uczestników.
Trasy czarne – na stoki oznakowane kolorem czarnym powinni wybierać się tylko mistrzowie narciarstwa. Dla zwykłych narciarzy trasy te są olbrzymim wyzwaniem oraz „walką o przetrwanie”. Należy się dwa razu zastanowić, czy udać się na taki stok. Na czarnej trasie można spodziewać się:
- muld (zagłębień między warstwami śniegu, tworzących się na skutek intensywnej jazdy na nartach czy snowboardzie);
- lodu;
- nieoczekiwanych i ostrych zakrętów;
- zwężeń trasy;
- stromych odcinków na stoku;
- ukrytych garbów i dołów;
- narciarzy leżących na trasie po wywróceniu się. [czytaj więcej]
Zagrożenia na stoku narciarskim
Na stoku narciarskim uczestnicy narażeni są na wiele niebezpieczeństw. Narciarze oraz snowboardziści powinni przede wszystkim obserwować warunki pogodowe. Należy mieć na uwadze zagrożenia, które mogą być spowodowane przez innych narciarzy poprzez brawurę bądź słabe umiejętności. Trzeba uważać na warunki terenowe (stromizny, zwężenia trasy, muldy, uskoki).
– Należy mieć świadomość, że stoki narciarskie mogą mieć różny stopień nachylenia i przygotowania. Trasy mogą być oblodzone. Całą naszą wiedzę, jeśli ją posiadamy, należy wykorzystać. Jeśli jej nie posiadamy, to lepiej skorzystać z opieki przygotowanych do tego instruktorów – wyjaśnia lek. Narcyz Sadłoń.
Pewien potencjał ryzyka niesie za sobą również korzystanie z wyciągów – dodaje.
– Podczas jazdy na nartach mogą wystąpić wszystkie potencjalne zdarzenia urazowe od wypadków skręceń, urazów kończyn dolnych, złamań kości, po urazy barków, urazy kończyn górnych, urazy głowy i wszelkiego rodzaju urazy, które wiążą się z upadkami, z upadkami z wysokości. Powodem wypadków mogą być też muldy czy przeszkody śnieżne, słupy na stokach narciarskich, słupki ostrzegawcze na trasach czy inni narciarze – dodaje specjalista rehabilitacji medycznej.
Zagrożenia, które mogą wystąpić na stokach narciarskich to m.in.:
- zagrożenia związane z urządzeniami technicznymi;
- zagrożenia związane z jazdą na nartach (zarówno samodzielną, jak i innych uczestników);
- zagrożenia ze strony gór, zagrożenia lawinowe na stokach narciarskich;
- zagrożenia zdrowia związane z uprawianiem narciarstwa;
- zagrożenia zmian warunków klimatycznych (niskie temperatury, duża ilość śniegu, silny wiatr).
Co zrobić, jeśli dojdzie do wypadku na stoku narciarskim
Zespół prasowy Ministerstwa Sportu i Turystyki podkreśla, że jeżeli dojdzie do wypadku, każdy użytkownik stoku narciarskiego powinien zająć się osobą, która uległa obrażeniom czy potrzebuje pomocy.
Pomoc w przypadku kolizji na stoku wezwać możemy dzwoniąc pod numer 601 100 300. Jest to kontakt do Górskiego oraz Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego. Dzwonić można także pod uniwersalny numer alarmowy 112.
Przez telefon należy podać miejsce zdarzenia oraz opisać stan poszkodowanego, a także nakreślić osobie przyjmującej zgłoszenie, jaki rodzaj kontuzji się przydarzył (uraz nogi, głowy, ręki itp.). Ważne jest, by podać liczbę osób, które będą wymagać pomocy medycznej.
Karolina Gierat/Ostrzegamy.online